giovedì 18 giugno 2009

Pri "bito" e "bitoko"

De la forumo "linguolisto" (msj. n. 3441)

Me skribis:

Kara José,

me kredas ke bona, simpla e praktikala tradukuro del Angla "bit" esas "bito";

pri "byte" me volas remarkigar da tu ke la korekta tradukuro, se on formacas ol per la radiko "bit-", ne esas "okbito" ma "bitoko": "oko" esas "grupo, ensemblo, quanto de ok", e do "bit-ok-o" esas "quanto de ok biti".
En la vorti kompozita per plura radiki, la radiko qua expresas l'ideo precipua pozesas kom lasta:
tale la mashino por skribar esas "mashino" (l'ideo precipua), e pro to "skribo-mashino", ne "mashino-skribo" (qua esas la skribar per mashino);
anke la vorti kompozita per nombri havas la sama principo: exemple la Hispana "siglo" esas "ensemblo, quanto de cent yari", e do hike l'ideo precipua esas la "ensemblo de cent" ("cento"), e l'altra radiko precizigas qua kozi esas unionita en l'ensemblo (la "yari"), pro to la vorto kompozita esas "yarcento", ne "centyaro", quale on explikas en la KGD en la chapitro titulizita "Regulo di analizo o deskompozo", noto 2:

"Cent yari = yarcento, quale dek yari = yardeko.
« Centyaro ne povas esar sinonima di yarcento; ol esas la substantivo di centyara = qua havas cent yari e konseque tradukas F. centenaire (sive homo, sive altra ento, ex. querko). [...] »
";

segun ica principo, "ok-bito" esus ento (en ica kazo: kozo) qua havas ok biti, qua esas de ok biti, exemple dokumento elektronikala de ok biti;
"ok-bitaro" signifikus "de ok bitari", t. e. "de ok ensembli de biti", do tala signifiko ne esas uzebla en la praktiko.

Pri la dubito quan tu expresis laste, t. e. pri "binoklo", egardez la fakto ke "binokl-" esas radiko aparta, ne formacita per la prefixo "bi-": ol derivesis, me kredas, direte de la Franca "binocle", per selekto di radiko internacione rikonocebla (A binoculars, F binocle, G Binokel, H binóculo, I binocolo, R бинокль).

Me esperas forigir tua dubiti.

Saluti amikala!

Tiberio

P. S. Ca mesajo iros aden "Prilingua letraro", he he he! :-)

José skribabis:

Segun me konsultis la reto, bit esas kompozajo di du Angla vorti: binary digit ---->bit. Do, forsan pro esas stranjera vorto, on darfus restar ol, o forsan uzar alternativa idala por teknikala skopi: binara digito. Ma certe, pro komforteso, omni uzos bit.

Forsan on darfus simple simpligar la vorto aden Ido quale binaro.

Me jus eniris la Wikivortaro e me trovis ke un del tradukuri di "bit" Angla, esas bito. Me ne es certa pri la valideso dil tradukuro.

Pri Byte, en Hispana existas la oficala vorto "octeto", quanto de ok bit-i, ma ol uzesas tre rare. Pri krear idala vorto per oficala radiki, forsan, la vorto forsan esus ok-binaro, ok-bito. La espisti uzas la vorto bitoko, ma en Ido ol semblas tre stranja, un OK de biti. Por me dicar Ok-bitaro, bitaro de ok(biti) semblas plu korekta. Ed ok-bito anke lo esas pro ke la prefixo ok- indikas la quanto qua formacas la sequanta vorto. Pri ca traito di la linguo me bezonas klarigo, nam, se mi havas vorti quale binoklo (eyeglasses, gafas, lunettes), se ni havus tri okuli, kad ol esus trinokli?

Jerry skribabis:

Oli ne existis ye 1907....

Segun mesajo "Komputorala Vorti en Ido" ye 2004 (en "idolisto"?):
"byte" = *baito. "Vorto", kustume di ok biti.

==== Jerry

André skribabis:

Saluto!
Kad existas vorto por Angla vorto "byte"? Ka e "bit"?

Danko,
André Malafaya

Nessun commento:

Posta un commento